නීතිඥ බැසිල් ප‍්‍රනාන්දු
ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ අතුරුදහන් වී මේ ලිපිය ලියන දිනය වන විට 28 ක් ගතවී ඇත. ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩගේ අතුරුදහන්වීම පිළිබ`ද සිද්ධිය ලංකාවේ නීතිය පිළිබ`දවත්, ලංකාවේ වර්තමාන දේශපාලන තත්ත්වය පිිළිබ`දවත්, ලංකාවේ මානව හිමිකම් පිළිබ`ද ගැට`එ සම්බන්ධවත්, ඉතා වැදගත් කරුණු මතුකරන සිද්ධියක් බවට පත්වී ඇත.
ලංකාව බලයෙන් අතුරුදහන් කරවීම් පිළිබ`දව ලෝකයේ නරකම වාර්තා ඇති රටවල් අතර එකක් වශයෙන් පවතී. එමෙන්ම එම ප‍්‍රශ්නය විස`දාලීම සම්බන්ධයෙන් අඩුම ක‍්‍රියා මාර්ගයක් ගත් රට වශයෙන් පවතින්නේ ලංකාව වශයෙන් නම් කිරීම නිවැරදි යැයි මම සිතමි.
ලංකාව වැනි අතුරුදහන්වීම් පිළිබ`දව විශාල ගැට`එ පැවති තවත් රටක් වූයේ ආජන්ටිනාවය. එහෙත් එම රටතුල එසේ විශාල ප‍්‍රමාණයෙන් අතුරුදහන්වීම් සිදුවූ කාලය අවසාන වනවාත් සමගම ඇතිවූ විශාල දේශපාලන ව්‍යාපාර මෙන්ම ජනතා ව්‍යාපාර මගින්, රටේ නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබ`දව ඇතිකරගන්නා ලද විශාල වෙනස්කම් නිසා අනාගතයේදී එවැනි සිදුවීමක් වළක්වා ගැනීම ස`දහා වර්ධනය වූ නීති ක‍්‍රියාමාර්ග පමණක් නොව දේශපාලන එක`ගතාවයන්ද, මහජන මතයේ බලවත් විශාල පරිවර්තනයක්ද සිදුවිය. එහෙත් ලංකාවේ නම් එවැනි කිසියම් ප‍්‍රබල සාධනීය ප‍්‍රතිපලයක් ඇතිවූයේ නැත. මෙම කරුණ ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩගේ අතුරුදහන්වීම පිළිබ`දව සාකච්චා කිරිමේදී ද ඉතා වැදගත්ය.
වැඩි සැකය
ඕනැම අපරාධයක් පිළිබ`දව කරණු ලබන සාකච්චාවකදී වැදගත් කරුණ වන්නේ එම අපරාධය පිළිබ`දව වැඩි සැකයක් පවතින්නේ කුමණ දිසාවක ද යන්නය. ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩගේ අතුරුදහන් වීම සම්බන්ධයෙන් පැත්ත කුමක් ද යන්න ගැන එතරම් අමාරුවක් නැතිව සොයාගත හැකිය. ඔහුගේ අතුරුදහන් වීම පිළිබ`දව වැඩි සැකය වන්නේ ඊට වගකිව යුත්තේ රජයේ කිසියම් රහසිගත අංශයක් බවය. ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩගේ පවුලේ මතයත්, ඔහුට කිට්ටුවෙන්ම සේවය කල ඔහුගේ වෘර්තියට අදාලව වැඩකල අයගේ මතයත් වී ඇත්තේ, ඔහු පසුගිය ජනාධිපති මැතිවරණයේදී ඉතා පැහැදිලිව ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයාට විරුද්ධව මතයක් දැරූ බවත්, කෙළින්ම එහි විරුද්ධ පක්‍ෂය වෙනුවෙන් තර`ග කල සරත් ෆොන්සේකා මහතාට පක්‍ෂව ස්ථාවරයක් ගෙන ඒ පිළිබ`දව ලිපි ලියු බවත්ය.
එසේ කරණ අතර ඔහුට ඔහුගේ අතුරුදහන්වීමට සතියකට පමණ මත්තෙන් ඔහුගේ නම කිසියම් රජයේ අතුරුදහන් කිරීම ස`දහා සකස් කල නම් ලේඛනයක ස`දහන්ව තිබූ බව ඔහුට මිතුරෙකු විසින් දන්වන ලද බවද, ඔහුගේ බිරි`ද පැහැදිලිව ප‍්‍රකාශ කොට ඇත. මේ හැර මෙම අතුරුදහන්වීම ගැන සැක කල හැකි වෙන කිසිම අංශයකින් මතුවන කරුණක් මේ දක්වා ඉස්මතු වී නැත. ඔහු කිසියම් මුදල් ජාවාරමක් ස`දහා යම් කණ්ඩායමක් විසින් ඔසවාගෙන යන ලද්දේනම්, ඒ පිළිබ`දව ඉල්ලීම් කරණවාට සැක නැත. එවැන්නක් සිදුනොවීය. ඔවුහු කිසියම් පුද්ගලික පළිගැනීමක් ස`දහා යම් අයෙකු මෙතරම් ප‍්‍රමාණයක අපරාධයක යෙදෙවේ නම් ඒ පිළිබ`දව කිසියම්ම හෝ හෝඩුවාවක් තිබිය යුතුය. එවැනි හෝඩුවාවක්ද ඇත්තේම නැත. මේ අනුව ඉතා පැහැදිලිවම සිද්ධිය පිළිබ`දව වැඩි සැකය ඉස්මතුව පැවතියේ රජයට විරුද්ධවය.
දේශපාලන වැදගත්කමක් ඇති අපරාධයක්
මෙවැනි අවස්ථාවකදී පොලිස් පරීක්‍ෂණයකින් බලාපොරොත්තු විය යුත්තේ කුමක්ද, යන්න ඊල`ග ගැට`එව බවට පත්වේ. දේශපාලන වශයෙන් සෑහෙන වැදගත් කමකින් යුතු අතුරුදහන්වීමක් වන මෙම සිද්ධිය පිළිබ`දව වගකීම ලංකාවේ පොලිස්පතිවරයා විසින් ඉටුකර ඇත්තේ කෙසේද? පොලිස්පතිවරයා විසින් කර ඇත්තේ හෝමාගම පොලිසියට මෙම පරීක්‍ෂණය භාරදීමය. එම හෝමාගම පොලිසියෙන් ලැබෙන වාර්තා භාරගැනීම හැර වෙන කිසියම් ක‍්‍රියාමාර්ගයක් පොලිස්පතිවරයා විසින් කර ඇති බවට කිසිම ප‍්‍රකාශයක් ඔහු විසින් කර නැතුවා මෙන්ම වෙනත් ආකාරවලින්ද දැනගැනීමට නැත. හෝමාගම පොලිසිය මේ පිළිබ`දව කර ඇත්තේ එම පොලිසියේම පොලිස් කණ්ඩායම් දෙකක් මගින් යම් පරීක්‍ෂණ කිරීමය. එම පරීක්‍ෂණ මොනවාද? ඒවා කලේ කෙසේද? යන්න පිළිබ`දව කිසියම් විස්තර වාර්තාවක්ද, මේ දක්වා ප‍්‍රසිද්ධියට පත්කොට නැත.
මෙම සිද්ධියේ වැඩි සැකය ඇත්තේ රජයට විරුද්ධව බව පොලිස්පතිවරයා දනී. එසේ නම් එවැනි අවස්ථාවක හුදෙක්ම යම් ප‍්‍රාදේශිය පොලිස්ථානයකට මෙම පරීක්‍ෂණය භාරදී තිබීම සාධාරණද? රජයේ කිසියම් අංශයක් විසින් මෙම අතුරුදහන්වීම කලානම් එවැනි පරීක්‍ෂණයක් කිරීමේ ශක්තියවත්, බලයවත්, හැකියාවවත්, ප‍්‍රාදේශීය පොලිස් ස්ථානයකට පවතිනේ නැත. මෙහිදී මූලික පරීක්‍ෂණය යොමුවිය යුතුව තිබුණේ රජයේ යම් මෙවැනි ක‍්‍රියා ස`දහා නොයෙක් හේතූන් මත යොදවා ගන්නා අංශයන් පිළිබ`දවය.
පැහැරගෙනයෑම් ස`දහා රජයේ සංස්ථා යෙදවීම
පසුගිය කාලය දීර්ඝ වශයෙන් ත‍්‍රස්තවාදයට සම්බන්ධ කාලයක් වූ හෙයින් එම කාලය තුළ බලයෙන් පැහැර ගෙනයෑම් හා අතුරුදහන් වීම් කිරීමට සම්බන්ධවූ රජයේ විවිධ කණ්ඩායම් පවතින බව රහසක් නොවේ. එමනිසා රටේ පොලිස්පතිවරයා මෙවැනි සිදුවීම් හා එම සිදුවීම් පිළිබ`දව අවබෝධයක් ඇත්තෙක් යැයි පූර්ව නිගමනය කිරීමේ කිසිදුවරදක් නැත. එම නිසා ඔහුගේ වගකීම වන්නේ මෙවැනි කාරණා පිළිබ`දව අවබෝධයක් ඇති පොලිසියේ කිසියම් අංශයකට මෙම පරීක්‍ෂණය භාරදීමය. මෙවැනි අවස්ථාවකදී ශ‍්‍රී ලංකාවේ පොලිසියේ අපරාධ පරීක්‍ෂණ අංශය හෙවත් සී. අයි. ඞී. :ක්‍ෂෘ* යනුවෙන් හ`දුන්වන කොටසේ විශේෂ බල කණ්ඩායමක්, එස්. අයි. යූ. :ීෂඹ* යනුවෙන් හ`දුන්වන කණ්ඩායමකට භාරදිය යුතුව තිබිණි. මෙවැනි කණ්ඩායම් අතර ඉහත කී ආකාරයට රජයේ අංශයන් තුළින් අතුරුදහන් වීම් ආදිය කිරීම පිළිබ`දව අවබෝධයක් ඇති නිලධාරීන් මගින් මෙම පරීක්‍ෂණය කලයුතුව තිබුණි. එහෙත් එය සම්බන්ධයෙන් කිසිම පියවරක් පොලිස්පතිවරයා විසින් ගෙන තිබූ බවත් පෙනෙන්නට නැත.
අපරාධ පරීක්‍ෂණ පිළිබ`ද ක‍්‍රියාවලිය රැුදෙන්නේ එක් ප‍්‍රධාන සමාජමය මෙන්ම නීතිමය මූලධර්මයක් මතය. එනම් සද්භාවය පිළිබ`ද මූළධර්මයයි. සද්භාවය යන සංකල්පය තේරුම් ගැනීමට එතරම් අපහසු සංකල්පයක් නොවේ. එනම් හිතා මතා බොරුනොකර යම් කිරීමට යන ක‍්‍රියාවක් එය කළයුතු ආකාරයෙන් හා සැබවින්ම එය කිරීමට හැකි ආකාරයෙන් කිරීම සද්භාවය වේ. එනම් උගුරට බේත් නොකෑම යනුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් ගැමි ව්‍යවහාරයේ සිදුවන කියන අදහසමය. එක්නැලිගොඩ මහතාගේ අතුරුදහන්වීම සැබවින්ම සෙවීම ස`දහා හැකියාව හා වුමනාව ඇති කණ්ඩායමකට මෙම කාර්යය පවරා ඔවුනට අවශ්‍ය සාධක සපයා ඔවුන්ගෙන් ඉතාම කෙටි කාලයක් තුළ වාර්තා ලබාගෙන ඒවා අනුව ගතයුතු පියවර පොලිස්පතිවරාය විසින් ගතයුතුව තිබිනි. එසේ නොගැනීම වනාහී සද්භාවයෙන් කි‍්‍රයාකිරීම පැහැර හැරීමක් වේ. එම නිසා මෙම අවස්ථාවේදී පොලිස්පතිවරයා එක්නැලිගොඩ මහතාගේ අතුරුදහන්වීම සම්බන්ධයෙන් ගෙන ඇති කි‍්‍රයාමර්ගය සද්භාවයෙන් යුතුව ගෙන ඇති ක‍්‍රියාමාර්ගයක් වශයෙන් හැ`දින්විය නොහැකිය.
සද්භාවය
මීල`ගට මතුවන ප‍්‍රශ්නය නම් අතුරුදහන්වීම රජයෙන් කෙරුනා යැයි සැකයක් පවතින අවස්ථාවක, එය පිළිබ`දව සද්භාවයෙන් යුතුව කටයුතු කිරීමේ හැකියාව පොලිස්පතිවරයා සතුද යන කරුණය. මෙය හුදෙක්ම නීතිමය ප‍්‍රශ්නයක් නොව දේශපාලනමය ප‍්‍රශ්නයක්ද වේ. ලංකාවේ පොලිස්පතිවරයෙකුට ලංකාවේ රජයේ ඉහළ ස්ථානවලින් දැනුවත්කම ඇතුව සිදුවන්නාවූ අපරාධයක් සෙවීම ස`දහා සද්භාවයෙන් යුතුව කටයුතු කිරීමේ හැකියාව පවතීද? නොපවතීද?
පොලිස්පතිවරයාගේ යුතුකම වන්නේ මේ දේශපාලන වශයෙන් තීන්දු කිරීම නොව නීතිය ඉදිරියේදී ඔහු සතු වගකීම ඉටුකිරීමය. පොලිස්පති නිලය වනාහී නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම ස`දහා ඇති ඉහළම නිලය වන අතර එම නිලයෙන්ම කියවෙන කාර්යය වන්නේ එය කිසියම් දේශපාලන තත්ත්වයකට හේතුවකට යටත් නොවිය යුතු බවය. එම නිසා මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් හෝ ඊට සමාන වෙනත් සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන්, සද්භාවයෙන් කි‍්‍රයාකිරීමේ හැකියාවක් නැති තරමට දේශපාලන තත්ත්වය වෙනස් වී ඇත්නම්, ඒ පිළිබ`දව පොලිස්පතිවරයාගේ යුතුකම වන්නේ තමාට මෙම කාර්යය කිරීමේ ඇත්ත බලයක් නැති බව ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීමය. එසේ කිරීමටත් බැරි තත්ත්වයක් රටතුළ පවතීද? නැතහොත් එය රටේ ජනයා කවුරුත් පොදුවේ පිළිගන්නා තත්ත්වයක් බවට පත්වී තිබේද යන්න තවත් එකකි. එනම් අද දේශපාලන බලපෑම්වලට යටත්වූ යම් කරුණු පිළිබ`දව පරීක්‍ෂණ කිරීමේ හැකියාව පොලිස්පතිවරයාට නැතය යන, පොදු මතයක් රටේ පවතීද යන්නය. එසේ නොපවතිනවායැයි කීමත් සාධාරණ නොවේ. මේ අනුව පවතින විට පොලිස්පතිවරයාගේ කාර්යය සම්බන්ධයෙන් ඉතා ගැට`එ සහගත තත්ත්වයක් මතුවී ඇත. එනම් දේශපාලන වශයෙන් ඔහු කල යුතු ඔහු නීතියෙන් කිරීමට බැ`දී ඇති කරුණු සම්බන්ධයෙන් එය නොකිරිය හැකි ප‍්‍රමානයට දේශපාලන බලපෑම් වලට යටත්වූ නිලයක් බවට, පොලිස්පතිවරයාගේ නිලය පත්වී ඇත්ද යන්නය.
යුතුකම් පැහැර හැරීම
ප‍්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ මහතාටත් ඔහුගේ පවුලටත් මෙන්ම රටේ ජනතාවටත් එක්නැලිගොඩ මහතාගේ අතුරුදහන්වීම සම්බන්ධයෙන් නීතියෙන් ඉටුවිය යුතු යුතුකම් පොලිස්පතිවරයාගේ අතින් ඉටුවී නැතිබව සක්සුදක්සේ පැහැදිලිය. එය දේශපාන වශයෙන් සාධාරණ කල හැකිද නැද්ද යන ප‍්‍රශ්නය වෙනත් ප‍්‍රශ්නයකි. රටේ නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කර නොහැකි ප‍්‍රමාණයටම දේශපාලන බලපෑම් උග‍්‍රවී තිබේද? එසේ නම් එක්නැලිගොඩ මහතාට පමණක් නොව රටේ කාටවුවත් එවැනි අවස්ථාවකදී නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබ`ද බලාපොරොත්තු විය නොහැකි තත්ත්වයකට පත්වී ඇත්ද යන්න මෙහිදී විස`දීමට ඇති ගැට`එව බවට පත්වී ඇත.
අතුරුදහන්වීම් සරදමට ලක්කිරීම
මෙම සිද්ධියේදී තවත් ඛේදනීය අන්තයක් ඉස්මතු වී ආවේය. එනම් මෙම අතුරුදහන්වීම විහිලූවට භාජනය කරන තරමටම සමහර මාධ්‍යකරුවන් පත්වීමය. දිනමිණ පුවත්පතේ යම් වාර්තාවල එක්නැලිගොඩ මහතා හැංගී සිටිනවා යන්නට සාක්ති ඇත යන්නෙන් සැකයක් ඉස්මතු කොට තිබිණි. එහෙත් එය කිසිම දත්ත මත පදනම්වූ ප‍්‍රකාශයක් නොව හුදෙක්ම මනඃ කල්පිතයක් වේ. මෙවැනි බැ?රුම් ප‍්‍රශ්නයකදී පවා සම්පූර්ණ සිද්ධිය විහිලූවට නගමින් ඔහු අතුරුදහන්වී නැත සැ`ගවී ඇත ආදී වශයෙන් මහජන මතයක් ඇතිකිරීමට තරම් ප‍්‍රසිද්ධ ප‍්‍රකාශ කරන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වීම තුළිනුත් ඇත්තේ නීතිය පිළිබ`දව රටතුළ පැතිරී පතිවන ඉතා ගැඹුරු විශ්වාසය කඩවීමකි. නීතියෙන් වැඩක් නැති බවත්, ඔහු සැ`ගවුණා යැයි සිතාගෙන හෝ වෙනත් ආකාරයකින් විහිලූවක් බවට එය පත්කොට රහසිගතව සිනාසෙන තත්ත්වයකට නීතිය කඩා වැටී තිබීමද, නීතිය පිළිබ`ද කිසියම්ම හෝ තැකීමක් ඇති, කාගේ වුවද බරපතල කණස්සල්ලට හේතු විය යුතුව ඇත.
මේ අනුව ලෝකයේ බලයෙන් අතුරුදහන්වීම් පිළිබ`දව විශාල වාර්තාවක් පවතිත්දීත්, ඒ පිළිබ`දව නිසි ක‍්‍රියාමාර්ග නොගැනීම නිසා, එම තත්ත්වය යහපත් අතකට පත්කරගැනීමට, වඩා නීතිය මුලූමනින්ම අතුරුදහන් වුණු තත්ත්වයක් පෙන්නුම් කරන තත්ත්වයක්, දැන් ප‍්‍රගීත් එක්නැලියගොට මහතාගේ සිදුවීම මගින් පෙන්නුම්කරන බව කණගාටුවෙන් යුතුව සැළකිය යුතුව ඇත.
Home »
» අතුරුදහන් කිරීම් හා නීතියේ සද්භාවය
Post a Comment